رواناب، سرمایه آبی پایداری که هدر می‌رود
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۱۴۶۷۴
به گزارش ایرنا، توسعه شهرنشینی و دست اندازی بشر به طبیعت، پیامدها و معضلات زیادی به همراه دارد که از بین رفتن اراضی طبیعی و کشاورزی و نفوذناپذیر شدن خاک از مهمترین آنهاست.
افزایش نفوذناپذیری خاک، تهدید سیلاب را در پی دارد که گاه با یک بارندگی، خسارات سنگینی به بار آمده و رواناب در معابر شهری به حرکت درمی آید، اما همین رواناب اگر به مسیر صحیح استحصال هدایت شود، می تواند سرمایه پایدار آبی و مرهمی بر زخم خشکسالی باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به اهمیت استحصال آب باران و جلوگیری از هدررفت روانابها، نشست تخصصی "مدیریت رواناب شهری" روز سه‌شنبه به همت مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران و با همکاری پژوهشکده آب و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد با حضور متخصصان این حوزه برگزار شد.
روانابها رها نشوند
تغییرات اقلیمی به نحوی پیش رفته که خشکسالی و سیل به تناوب مناطق مسکونی و شهری را تهدید می کند و باید مدلها و طرح هایی برای هدایت سیلاب و جلوگیری از بروز خسارات آن اجرایی شود.
رییس پژوهشکده آب و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد در این نشست اظهار کرد: در پدیده سیلاب با خیزش، هدایت و دفع مواجه هستیم، با گسترش شهرها به دلیل تغییر بافت زمین، خیزش خیلی بیشتر شده و با سیل مواجه می شویم.
دکتر کامران داوری افزود: توسعه شهرها منجر به ایجاد مزاحمت در محیط اطراف و ایجاد سیلاب های بزرگتری می شود، لذا باید تدبیری در شهرسازی اتخاذ شود تا سرعت و میزان تخریب سیلاب کاهش یابد.
وی ادامه داد: همچنین گسترش بسیار زیاد شهرها منجر به مطرح شدن شهر اکولوژیک شده است یعنی شهرها باید شرایط مناسبی برای زندگی افراد، جانواران و گیاهان فراهم کنند.
وی با اشاره به لزوم جمع آوری آبهای سطحی افزود: ساخت بند، حوضچه ها و جمع آوری سیلاب در مخازن، ساخت جوی ها و مسیل هایی برای جمع آوری آبهای سطحی در شهرها از روشهای هدایت سیلاب و آبهای سطحی است تا با اجرای آنها نه تنها از بروز خسارت جلوگیری شود، بلکه بتوان آب را به سمت مخازن ذخیره نیز هدایت کرد.
عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد گفت: حفر چاه برای جذب رواناب ها از دیگر روشهاست که منجر به تغدیه سفره های زیرزمینی نیز می شود.
وی ادامه داد: البته در شهرها ساخت مسیل با کف بتنی انجام می شود که منجر می شود آب هیچ نفوذی به سفره های زیرزمینی نداشته و در پایین دست شهرها رها شود.
داوری افزود: در مشهد نیز باید طرحی برای جمع آوری آب باران و نفوذ آن در فضای سبز و سفره های زیرزمینی در دستور کار باشد، روان کردن آب باران در مسیل ها و رهاسازی آنها در پایین دست، روش نادرستی است که منجر به هدررفت این نعمت الهی می شود.
وی تاکید کرد: می توان در کنار مسیل ها، باغچه هایی ایجاد کرد تا آب را در حد ممکن جذب کند و سرریز آن وارد مسیل شود.
لزوم مدیریت پایدار آب
عضو هیات عملی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی و دبیر نشست تخصصی مدیریت رواناب شهری نیز اظهار کرد: کمتر به مدل سازی در رواناب شهری توجه شده و ذخیره آب آشامیدنی در شهرها در سالهای اخیر به شدت به دلیل عوامل محیطی و انسانی کاهش یافته است.
دکتر علیرضا اسلامی، تخلیه فاضلابهای شهری در منابع آب زیرزمینی را از معضلاتی بیان کرد که تهدیدی برای مناطق شهری است و آب سالم را از دسترس خارج می‌کند.
وی ادامه داد: خشکسالی ها و تغییرات اقلیمی نیز از عوامل کاهش منابع زیرزمینی است با افزایش شهرنشینی، مدیریت پایدار آب در شهر ضرورت پیدا می کند، مدل سازی در حوزه های شهری می تواند فرایندهای بارش رواناب ها و مدل سازی هیدرولیکی برای پهنه بندی سیلابها را مشخص کند تا بتوان برای مدیریت پایدار آب برنامه ریزی کرد.
اسلامی اضافه کرد: با مدل سازی، مکانهای مناسب برای هدایت و جمع آوری روانابهای سطحی شناسایی شود و در بین گزینه های مختلف با استفاده از مدل سازی، بهترین گزینه را برای جمع آوری رواناب ها و پیاده سازی طرح ها استفاده کرد.
وی گفت: توسعه شهری منجر به افزایش سطح نفوذناپذیر و به تبع آن افزایش رواناب می شود، اما با استفاده از مدل سازی می توان با توسعه فضای شهری، تهدید مناطق نفوذناپذیر را کاهش داد.
اسلامی اضافه کرد: برای جمع آوری رواناب و سیلاب در مشهد مدلهای مختلفی در مناطق مختلف اجرا شده است، همچنین در مدل سازی شهری برای مشهد، سیلاب برای دوره های بازگشت پنج ساله، ۲۵ ساله و ۵۰ ساله پهنه‌بندی شده است.
وی خاطرنشان کرد: چالش های زیادی در مسیر مدل سازی وجود دارد که فراهم نبودن زیرساختهای داده برداری نظیر ایستگاه های باران سنجی در مشهد از آن جمله است، طراحی همه مدلها نیاز به داده‌های مشاهداتی دارد که اکثر شهرها فاقد این پارامتر هستند.
عضو هیات عملی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی ادامه داد: بی توجهی به مدلهای کارآمد در حوزه های شهری از چالشهای دیگر این بخش است و اکثر مدیران به نتایج مدلها اعتمادی ندارند.
دکتر اسلامی خاطرنشان کرد: عدم دسترسی به داده‌های شهری، بومی نبودن مدلها و برگشت ناپذیری توسعه شهری از دیگر چالش های موجود در این مسیر است.
وی تاکید کرد: در حوزه‌های شهری و در مشهد باید مدلهای مختلف جمع آوری و استحصال رواناب بررسی و بهترین مدل انتخاب شود تا داده ها بر اساس آن طراحی شود، مدلهای طراحی شده نیز باید قابلیت اصلاح و به‌روزرسانی داشته باشند.
لزوم استفاده از پساب برای آبیاری فضای سبز
استفاده از آب آشامیدنی برای آبیاری فضای سبز شهری از معضلات این حوزه است، با توجه به خشکسالی های پیاپی، دیگر امکان استفاده از آب شرب برای آبیاری فضای سبز وجود ندارد و برای توسعه فضای سبز، مدیران شهری باید ساخت تصفیه خانه و استفاده از پساب را در دستور کار داشته باشند.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد در این نشست در خصوص کارایی تصفیه خانه های محلی در تامین آب فضای سبز کلانشهرها اظهار کرد: استفاده از پساب، بازچرخانی و ساخت تصیفه خانه های محلی رویکرد مدیریت شهری مشهد برای آبیاری فضای سبز است.
دکتر عبدالله سلطان احمدی افزود: در آبیاری فضای سبز، آب شرب مورد استفاده قرار نمی گیرد و برای جلوگیری از افت سفره های آب زیرزمینی، تاکید بر استفاده از پساب است، لذا ساخت و بهره برداری تصفیه خانه های لوکال (محلی) با سرمایه گذاری بخش خصوصی دنبال می شود.
وی ادامه داد: احداث تصفیه خانه های لوکال در مشهد به بخش خصوصی واگذار و استاندارد سختگیرانه ای برای تولید پساب در آبیاری فضای سبز مشخص شده است به طوری که پسابی در حد آب شرب برای آبیاری فضای سبز مشهد استفاده می شود.
سلطان احمدی تاکید کرد: استانداردها براساس کمترین مخاطرات ممکن تدوین شده است و نداشتن بو و تجمع حشرات، از خط قرمزهایی است که باید برای استفاده از پساب مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی ادامه داد: در این راستا از سال گذشته تصفیه خانه "چهل‌بازه" به عنوان پیشرفته‌ترین تصفیه‌خانه غشایی کشور با ظرفیت تولید پساب ۵۰ لیتر بر ثانیه با استانداردهای سختگیرانه تولید پساب برای آبیاری فضای سبز وارد مدار بهره برداری شده است.
وی اضافه کرد: این تصفیه خانه بزرگترین تصفیه خانه لوکال با رویکرد آبیاری فضای سبز در کشور است و شهرهای دیگر از این مدل الگو برداری کرده اند.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد افزود: تصفیه خانه لوکال منطقه "سیدی" نیز با ظرفیت ۱۴۰ لیتر بر ثانیه در دست ساخت است.
عدم توجه به استحصال آب باران در مشهد
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این نشست تخصصی گفت: الگوی استحصال آب باران باید براساس نیازها و موقعیت جغرافیایی و تراکم مناطق مختلف شهری طراحی شود.
دکتر محمدتقی دستورانی افزود: در آبخیز شهری تفاوتهای جدی ایجاد می شود، که توجه به همه عوامل محیطی در طراحی الگوی استحصال و جمع آوری رواناب شهری ضروری است.
وی ادامه داد: رواناب شهری به عنوان یک منبع پایدار برای توسعه شهری باید درنظر گرفته شود، از رواناب تولید شده برای توسعه فضای سبز باید استفاده کرد.
این استاد دانشگاه افزود: متاسفانه در ایران و مشهد کمتر به استحصال آب باران و رواناب ها توجه می شود و رواناب شهری فقط لباس ها و خودروها را آلوده می کند و پساب آن تبخیر می شود.
دستورانی ادامه داد: اگر بتوان آب باران را در ۵۰ درصد از سطح شهر مشهد، استحصال کرد، در سال ۲۵ میلیون متر مکعب آب باران جمع آوری خواهد شد که معادل آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز این کلانشهر است.
وی گفت: طبق تحقیق صورت گرفته، آب باران جمع آوری شده از پشت بام و سینک آشپزخانه یک واحد مسکونی، می تواند ۲۵ تا ۳۰ درصد از آب مورد نیاز غیرشرب خانواده را تامین کند.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد افزود: روانابهای شهری اگر درست جمع آوری و تصفیه شوند، می توانند تاثیرگذار باشند اما قیمت پایین آب باعث شده مردم رغبتی به روش های استحصال آب باران نداشته باشند.
دکتر دستورانی تاکید کرد: روانابها منابع پایدار و دائمی هستند و باید روی این منبع آبی برنامه ریزی شود.
هم اکنون از مجموع ۳۷ دشت استان خراسان رضوی، نیمی در شرایط ممنوعه بحرانی قرار دارند و وجود چاههای غیرمجاز و برداشت بی‌رویه از منابع آبهای زیرزمینی مهمترین علت بحرانی شدن وضعیت دشت‌های استان است.
در این شرایط هدررفت روانابها و عدم برنامه ریزی برای استحصال آن غیرقابل توجیه است و طبق اذعان کارشناسان این منبع پایدار آبی باید هر چه زودتر در چرخه آب مصرفی جا باز کند.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: شهرداری مشهد کم آبی بارندگی سفره آب زیرزمینی دانشگاه فردوسی مشهد شهر مشهد سیل شهرداری مشهد کم آبی بارندگی سفره آب زیرزمینی دانشگاه فردوسی مشهد شهر مشهد سیل محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد برای آبیاری فضای سبز استحصال آب باران استفاده از پساب جمع آوری رواناب برای جمع آوری رواناب شهری خراسان رضوی منابع طبیعی تصفیه خانه پایدار آب رواناب ها مدل سازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۱۴۶۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از نصب سردیس شهدا و مفاخر تا نورپردازی ورودی‌ها و نقاط مختلف شیراز
ایسنا/فارس رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز به تشریح پروژه‌های انجام‌شده و در حال اجرای این سازمان در پایان سال ۱۴۰۲ و ابتدای سال جاری پرداخت.
حمید کشتکار امروز، ۱۰ اردیبهشت‌ماه به تشریح پروژه‌های انجام شده و در حال اجرای سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شیراز در پایان سال ۱۴۰۲ و ابتدای سال جاری پرداخت.
وی افزود: پروژه نورپردازی پل مدافعان سلامت با هدف زیباسازی منظر شهری در بولوار رحمت انجام و در تقاطع مدافعان سلامت بیش از ۸ هزار متر کابل‌کشی، ۳ هزار عدد انواع چراغ، نصب ۶۵ عدد تابلو برق، حفر ۵۰۰ متر کانال و غلاف گذاری و بیش از ۳ هزار متر نبشی کشی انجام‌شده است.
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز بیان کرد: در پروژه لوسترهای خیابانی با هدف زیباسازی منظر شهری در بولوارهای آزادی، امیرکبیر و امام رضا(ع) ۱۷ هزار متر ریسه نوری و بیش از ۵۹ عدد المان نوری استفاده شده است.
به گفته کشتکار، پروژه نورپردازی ورودی‌های شهر در بولوارهای مدرس و دکتر حسابی شامل ۱۵ هزار متر ریسه نوری و حدود ۱۰۰ المان نوری انجام شده است.
وی بیان کرد: پروژه محور نور در بوستان آزادی و محور ارگ کریم‌خان بالغ‌بر ۹ هزار متر کابل‌کشی، بیش از ۲۵ هزار متر ریسه، نصب ۴۰ عدد تابلو برق، تعداد ۲۶ نوع المان نوری و ۵۰۰ عدد المان انجام شده است.
پروژه نورپردازی خیابان ۹ دی با ۳ هزار متر کابل ۴۵ با مشخصات پایه برق، ۱۳۵ شعله، ۱۹ عدد تابلو برق، ۱۲۰۰ متر استون لایت و پروژه نورپردازی تونل نور ارگ کریم‌خانی در پشت ارگ کریم‌خانی در ۱۰ هزار متر ریسه، ۱۱ عدد تابلو برق، ۶۰۰ متر کابل، ۹۴ متر طول مسیر و ۵۸ عدد ستون انجام شده است که رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز به آن پرداخت.
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری شیراز در حوزه زیباسازی شهری ادامه داد: پروژه نورپردازی طاووس فاز ۲ در دروازه قرآن شامل ۵۶۵ متر چراغ استون لایت، ۴ عدد تابلو برق و ۱۳۳۰ متر کابل انجام و پروژه نورپردازی ساعت گل در میدان امام حسین شامل ۸ متر استون لایت، ۲۴ اسپات جت لایت ۱۲ فوت لایت، یک تابلو برق و ۱۴۰ متر کابل انجام‌شده است.
وی گفت: پروژه نورپردازی پل غدیر باهدف نورپردازی منظر شهری در شب در پل غدیر و نورپردازی باغ‌موزه سنگ در بوستان آزادی و جهان‌نما ۷۳ عدد، چوب و فلز، نوع رنگ الکترواستاتیک کوره‌ای اقدام شده است.
کشتکار تصریح کرد: نسبت به مبلمان و نیمکت خانواده آماده نصب در بوستان آزادی و باغ جهان‌نما باهدف ساخت مبلمان شهری در بوستان آزادی و جهان‌نما ۷۳ عدد، چوب، فلز و نوع رنگ الکترواستاتیک کوره‌ای اقدام شده است.
وی به احداث سردیس شهدا، مشاهیر و مفاخر شامل سردیس‌های ساخته‌شده شهدا با متریال بتن گلاسه در ابعاد ۱.۵ برابر اندازه حقیقی مکتبی شیرازی (شاعر قرن ۹) شامل استاد صراف، هودی، سیف، شهید جاویدی، شهید سپاسی و شهید ذوالفقار نسب نیز اشاره کرد.
کشتکار بیان کرد: پروژه تابلوی خوش‌آمدگویی ورودی دروازه قرآن با سازه فلز، پروژه اجرای شستشو و نقاشی بر روی جداره تقاطع شهدای مهدی‌آباد با نوع رنگ اکرولیک- الوان و طراحی جداره زیرگذر مهدی‌آباد از دیگر اقدامات سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری است.
وی همچنین به پروژه تبدیل جداول خاکی به بتنی باهدف بهینه‌سازی آبیاری باغات و جلوگیری از هدر رفت آب در محله منصورآباد (قنات شیخ محمدی و حاج شمس)، اجرای شست‌وشو و نقاشی بر روی جداره کنارگذرها، اجرای شستشو و نقاشی بر روی جداره پل دفاع مقدس اشاره کرد.
عقد قرارداد در حوزه کاشت درخت و درختچه و توسعه کمربند سبز، کاشت درخت و درختچه در کمربند سبز در سال ۱۴۰۲ با ۱۶ هزار اصله، کاشت درخت و درختچه در رینگ کمربندی شیراز (از پل شهدای ۷ آذر به سمت منطقه ۵) با ۳ هزار اصله، بذرکاری گونه‌های مناسب در کمربند سبز شیراز ۱۴۰۲ با ۲۰۰ هزار بذر و عقد قرارداد در حوزه بهسازی مسیرهای دسترسی ارتفاعات نصرآباد از جمله موارد حوزه فضای سبز شهری است که رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری به آن پرداخت.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است